PARKI RACIBORSKIE

Gród raciborski leżący nad Odrą po raz pierwszy został wspomniany przez Galla Anonima pod datą 1108 r. Kronikarz opisał zdobycie osady Racibor przez rycerzy Bolesława III Krzywoustego z rąk Morawian. Najprawdopodobniej nazwę swą zawdzięcza od słowiańskiego imienia Racibor (forma zgermanizowana Ratibor), które miało oznaczać „walczący na wojnie” lub „chętny do boju”[1] .

Najstarsze znaleziska, znane z wykopalisk archeologicznych, pozwalają sądzić, iż rozwój osadniczy na terenie miasta sięga swymi początkami epoki neolitu. Odkryto też osady z epoki brązu, osady z kręgu kultury łużyckiej, osadę celtycką. Natrafiono na monety rzymskie oraz na wczesnośredniowieczne ciałopalne cmentarzysko kurhanowe. Na przestrzeni wieków miasto przechodziło różne koleje losu i niemal wszystkie epoki pozostawiły tutaj swój ślad w postaci zachowanych po dziś dzień reliktów dawnej architektury i sztuki[2]

Miasto Racibórz leży w dolinie Odry, w tzw. Kotlinie Raciborskiej, u wylotu Bramy Morawskiej. Od południa kotlinę zamyka próg Pogórza Karpackiego, od zachodu Góry Opawskie, należące do Sudetów Wschodnich, od północy granicę jej stanowi próg Wyżyny Śląskiej. Na północny zachód otwiera się Brama Krapkowicka[3]

Dzięki swojemu korzystnemu położeniu geograficznemu Racibórz staje się grodem kontrolującym ważne szlaki handlowe z Czech i Moraw do Krakowa i na Ruś. Niewielka osada zyskuje na znaczeniu i już w XII wieku zostaje siedzibą kasztelana, tj. urzędnika sprawującego władzę nad zamkiem lub grodem oraz podległym mu okręgiem, tzw. kasztelanią. W latach 1172-1532 Racibórz pełnił rolę stolicy odrębnego księstwa. Racibórz wyrósł na silny warowny gród, któremu w 1241 r. dwukrotnie udało się odeprzeć wojska tatarskie. O jego sile niech świadczy fakt, że Kraków uległ tatarskiej nawałnicy.

Książę raciborski Mieszko I Plątonogi założył ok 1200 r. pierwszą w Raciborzu mennicę , w której wybijano monety z słowiańskim napisem „milost”, a w klasztorze dominikanów Wincenty z Kielczy, autor hymnu o Św. Stanisławie "Gaude Mater Polonia", zapisał w kronice pierwsze polskie zdanie - "Gorze szą nam stało".

Na terenie Raciborza wyróżniono 45 obiektów zakwalifikowanych jako zieleń urządzoną, do której zaliczamy: parki, zieleńce, ogrody przydomowe, ogrody działkowe i cmentarze. Zieleń miejska stanowi 823,91 ha powierzchni miasta. W Raciborzu znajduje się kilka parków o łącznej powierzchni 19,52 ha. Cztery z nich znajdują się w centrum miasta, a jeden w jego zachodniej części. Największymi są park Zamkowy o powierzchni 13,87 ha i park im. Miasta Roth zajmujący 5,46 ha. Pozostałe parki to park Jordanowski o powierzchni 2,82 ha, Park im. kpt. Franciszka Stala – 1,43 ha oraz park Arboretum Bramy Morawskiej - 162 ha[4] .

---